ลักษณะที่ใช้ในการจำแนก

1. สียอดอ่อน

2. สีของใบอ่อน

3. ขนที่ยอดอ่อน

4. สีก้านใบ

5. รูปร่างของแฉกที่อยู่กลาง

6. ลักษณะทรงต้น (growth form) บางพันธุ์ลำต้นเป็นต้นเดี่ยว ไม่มีการแตกกิ่ง บางพันธุ์มีการแตกกิ่งหลายระดับ แตกกิ่ง 3 กิ่ง หรือมากกว่า แต่เท่าที่พบจะไม่เกิน 4 กิ่ง พันธุ์ที่มีการแตกกิ่งมาก และแตกกิ่งหลายระดับจะมีลักษณะเป็นพุ่มเตี้ย พันธุ์ที่มีการแตกกิ่งน้อยจะสูง จำนวนของการแตกกิ่งแตกต่างกัน การแตกกิ่งครั้งแรก การแตกกิ่งครั้งที่ 2 ของต้นจะตรงข้ามกับการแตกกิ่ง การแตกกิ่งแรก 

1	2	3

1 การแตกกิ่ง 0-1 ระดับ เช่น พันธุ์ระยอง 1 ระยอง 7 ระยอง 9 ระยอง 60 ระยอง 72
2 ทรงต้นแตกกิ่ง 1-3 ระดับ เช่น พันธุ์CMR35-22-196 ระยอง 5 ห้วยบง 60 ห้วยบง 80 เกษตรศาสตร์ 50
3 การแตกกิ่ง 2-4 ระดับ เช่น พันธุ์ระยอง 3 ระยอง 90

7. สีของลำต้น (stem colour) มันสำปะหลังมีลักษณะเป็นไม้พุ่มสูงประมาณ 1-5 เมตร มีอายุหลายปี ลำต้นมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 - 6 ซม. มีก้านใบติดอยู่ เมื่อใบมีอายุมากขึ้นใบก็จะหลุดร่วงไปทิ้งรอยแผลเป็นของก้านใบไว้ เรียกว่า รอยแผลใบ ลักษณะเป็นรอยนูนเด่นออกมาแตกต่างกันสามารถใช้เป็นลักษณะหนึ่งในการจำแนกได้ ระหว่างรอยแผลใบเรียกว่า ความยาวของชั้น และระยะห่างระหว่างใบก็แตกต่างกันขึ้นอยู่กับพันธุ์ ระยะการเจริญเติบโต สภาพแวดล้อม ในช่วงฤดูฝนระยะห่างระหว่างใบจะยาวกว่าในช่วงแล้ง เนื่องจากมีการเจริญเติบโตในฤดูฝนที่รวดเร็วกว่า เหนือรอยแผลใบมีตาหนึ่งตา ซึ่งเมื่อตัดต้นที่มีตาไปปลูกจะสามารถงอกเป็นต้นใหม่ได้

1	2	3	4	5

 

 

1 สีเขียวเงิน เช่นพันธุ์ระยอง 1 ระยอง 72 CMR35-22-196 เกษตรศาสตร์ 50 ห้วยบง 60 ห้วยบง 80 2 สีเขียวอมน้ำตาล เช่นพันธุ์ระยอง 5 3 สีน้ำตาลอมเหลือง เช่นพันธุ์ระยอง 9 4 สีน้ำตาลอมส้ม เช่นพันธุ์ระยอง 90 5 น้ำตาลอ่อน เช่นพันธุ์ระยอง 3 , ระยอง 7 , ระยอง 60 8. ลักษณะหูใบ 9. การมีขั้วของหัว 10. สีผิวเปลือกชั้นนอกของหัว 11. สีเนื้อของหัว

เครดิต : ศูนย์สารสนเทศ กรมวิชาการเกษตร 50 พหลโยธิน จตุจักร กรุงเทพ