การประเมินความสามารถในการแบกรับน้ำหนักของเสาเข็มให้ถูกต้อง สะดวกประหยัดและปลอดภัย เป็นสิ่งที่วิศวกรและผู้ควบคุมงานต้องมีความรู้ความเข้าใจและให้ความสำคัญอย่างยิ่ง การประเมินมี 3 วิธีคือ

1. วิธีสถิตศาสตร์ เป็นการประเมินจากคุณสมบัติทางปฐพีกลศาสตร์ของดิน
2. วิธีพลศาสตร์ เป็นการใช้ข้อมูลเพื่อการตอกเสาเข็ม และออกข้อกำหนดในการสั่งหยุดตอกเสาเข็ม
3. วิธีทดสอบความสามารถในการแบกรับน้ำหนักของเสาเข็มในสนาม เป็นการทดสอบโดยการรับน้ำหนักมากดบนเสาเข็มจริงในสนาม

วิธีสถิตยศาสตร์

            การประเมินความสามารถในการรับน้ำหนักบรรทุกของเสาเข็ม โดยวิธีสถิตยศาสตร์ ใช้ข้อมูลจากการเจาะสำรวจชั้นดิน ณ สถานที่ก่อสร้าง โดยนำดินที่เจาะขึ้นมาไปทำการทดสอบที่ห้องปฏิบัติการ โดยใช้ทฤษฎีทางกลศาสตร์ของดิน  คำนวณความสามารถในการรับน้ำหนักทั้งหมดของเสาเข็ม เพื่อประเมินหาความสามารถรับน้ำหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็ม และกำหนด ชนิด ขนาด และระดับปลายเสาเข็ม เพื่อความปลอดภัยในการก่อสร้าง ไม่ควรใช้ค่าความสามารถสูงสุดที่คำนวณได้ไปใช้งาน ควรนำไปใช้ที่ระดับความสามารถ 25-50 % ของความสามารถสูงสุด ซึ่งได้จากการนำค่าน้ำหนักบรรทุกประลัยหารด้วยค่าความปลอดภัย

            วิศวกรนิยมเลือกใช้ความปลอดภัยสำหรับเสาเข็มตอก 2.5 เท่า และสำหรับเสาเข็มเจาะ 3 เท่า

            จากหลักการพื้นฐานทางปฐพีกลศาสตร์ สามารถสรุปหลักการประมาณน้ำหนักบรรทุก เสาเข็มโดยวิธีทางสถิตยศาสตร์

วิธีพลศาสตร์

            การประเมินความสามารถในการรับน้ำหนักของเสาเข็มโดยวิธีพลศาสตร์ ใช้กับเสาเข็มตอก โดยอาศัยหลักการถ่ายพลังงาน จากการกระแทกของเครื่องมือตอกให้แก่เสาเข็ม และลงสู่ดินอีกทอดหนึ่ง การะประเมินคำนวณจากน้ำหนักและความสูงในการยกลูกตุ้ม ชนิดความยาว ขนาดเสาเข็มและวัสดุรองรับลูกตุ้มบนหัวเสาเข็ม ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ทำให้มีความเคลื่อนมาก ทำให้ค่าที่ประเมินคลาดเคลื่อนกว่าความเป็นจริง ดังนั้นเพื่อความปลอดภัย ควรใช้ค่าความปลอดภัย อยู่ระหว่าง 4-6 เท่า ในปัจจุบันมีผุ้ก่อสร้างสูตรคำนวณ ค่าความสามารถในการรับน้ำหนักของเสาเข็มโดยวิธีพลศาสตร์มากมายโดยแต่ละสูตรตั้งอยู่บนสมมุติฐานที่แตกต่างกัน ดังนั้นค่าความปลอดภัยที่ควรใช้ จึงขึ้นอยู่กับความน่าเชื่อถือของสูตรการตอกเสาเข็มที่นำมาใช้ด้วย